نرخ بیمه شخص ثالث هر سال چگونه تعیین می‌شود؟
شاید برای شما هم این سوال ایجاد شده باشد که نرخ پایه حق بیمه ثالث از کجا می‌آید؟ مثلا در سال ۹۶ نرخ پایه برای خودروهای سواری پرکاربرد ۹۰۰ هزار تومان است. چرا؟ بیمه مرکزی این نرخ را چگونه تعیین و ابلاغ می‌کند؟ وآیا اطلاعات نحوه محاسبه این نرخ در اختیار کارشناسان قرار می‌گیرد؟
به طور عمومی، شرکت‌های بیمه بر اساس اطلاعات آماری که از احتمال تصادف و میزان خسارات دارند، نرخی را پیشنهاد می‌دهند که هزینه‌ها و درآمد آنها را تراز کند. مثلا فرض کنید که در یک جامعه فرضی ۱۰۰۰ نفره، به طور معمول ۱۰ تصادف در سال رخ می‌دهد و متوسط خسارت هر تصادف ۹ میلیون تومان است. به این ترتیب شرکت بیمه باید در سال ۹۰ میلیون تومان بابت خسارات بیمه شدگان پرداخت کند. اگر مجموع هزینه‌های پرسنل و سود سهامداران شرکت هم در سال ۱۰ میلیون تومان در نظر گرفته شود، شرکت باید سالانه ۱۰۰ میلیون تومان درآمد داشته باشد تا درآمد و هزینه‌اش تراز شود. به این ترتیب و با فرض اینکه همه ۱۰۰۰ نفر بیمه بخرند، حق بیمه هر نفر ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود.البته شرکت‌ها، علاوه بر حساب دخل و خرج خود، نگاهی هم به رفتار و تمایلات مردم دارند و سعی می‌کنند با بررسی جامعه و حتی نمونه‌گیری بفهمند که مردم چقدر حاضرند برای بیمه پرداخت کنند؟ یعنی یک بیمه با ۱۰ میلیون تومان تعهد پرداخت خسارت، برای مردم چقدر می‌ارزد؟ اگر شرکت‌ها به پاسخ این سوال دست یابند سعی می‌کنند نرخ‌های خود را در همین حد تنظیم کنند تا مشتری بیشتری جذب کنند.از این مثال فرضی که بگذریم، قیمت بیمه شخص ثالث در کشور هرساله با توجه به نقطه ترازشدنِ دخل و خرج بیمه ها، توسط بیمه مرکزی محاسبه و ابلاغ می‌شود. بر همین اساس، نرخ بیمه در سال جاری برای خودروهای ۴ سیلندر، ۹۰۰ هزار تومان اعلام شده است.
بر اساس همین منطق، قانون‌گذار بیمه مرکزی را موظف کرده است که سالانه نرخ بیمه را “بر اساس تلفیق اطلاعات آخرین صورت‌های مالی سالانه حسابرسی شده مؤسسات بیمه و سایر اطلاعات مورد تأیید بیمه مرکزی در این سال به گونه‌ای تعیین شود که بین جمع درآمد حق بیمه و درآمد سرمایه‌گذاری این بیمه و جمع اقلام هزینه‌ای و حاشیه سود آن موازنه ایجاد شود”.اطلاعات مربوط به سود و زیان شرکت‌های بورس در مراجع رسمی سازمان بورس برای عموم قابل دسترس است اما جزئیات محاسبات شورای عالی بیمه منتشر نمی‌شود.گفتنی است طبق قانون “در جلسات شورای عالی بیمه برای تعیین نرخ‌نامه سالانه دبیر کل اتحادیه(سندیکای) بیمه‌گران و دو نفر صاحب نظر به انتخاب اتحادیه(سندیکای) بیمه‌گران ایران با حق رأی شرکت می‌کنند. همچنین رئیس کل بیمه مرکزی در جلسات مذکور حق رأی دارد.
اما چه عواملی بر سود و زیان شرکت‌ها – بخوانید نرخ نهایی حق بیمه- موثر است؟ در سمت هزینه‌ها، نرخ دیه مهمترین موضوع است. قانون تاکید کرده است که “حداقل مبلغ بیمه شخص ثالث در بخش خسارت بدنی معادل حداقل ریالی دیه یک مرد مسلمان در ماه‌های حرام” است. لذا هرچه نرخ دیه بالاتر باشد مخارج شرکت‌های بیمه نیز به صورت بالقوه بیشتر است. علاوه بر آن میزان تصادفات و حوادث منجر به خسارت نیز بر این تراز موثر است؛ هرچه حوادث کمتر، مخارج بیمه‌ها کمتر و در نتیجه میزان حق بیمه کمتر خواهد بود. علاوه بر آن مخارج جاری بیمه‌ها از جمله حقوق پرسنل، امکانات و محیط کاری، تبلیغات و … هم باید توسط نرخ بیمه پوشش داده شود. اگر تغییر بنیادینی در هر یک از این پارامترها رخ دهد می‌توان منتظر تغییر قابل توجه نرخ بیمه شخص ثالث بود.
منبع: تابناک
بیمه‌بازار: مشاوره، مقایسه و خرید آنلاین بیمه