همه چیز درباره معافیت مالیاتی بیمه عمر

سایر معافیت‌های مالیاتی بیمه عمر

معافیت بیمه عمر فقط به حق‌بیمه محدود نیست. سرمایه فوت، مستمری و سود اندوخته هم طبق قوانین فعلی، وضعیت مالیاتی خاصی دارند که دانستن آن برای برنامه‌ریزی مالی مهم است.

سرمایه فوت و مستمری دریافتی

مطابق ماده ۱۳۶ قانون مالیات‌های مستقیم، پرداخت‌های شرکت‌های بیمه بابت بیمه عمر، از مالیات و حتی مالیات بر ارث معاف است. این یعنی سرمایه فوتی که به ذی‌نفعان پرداخت می‌شود، در محاسبه مالیات بر ارث وارد نمی‌شود و تعهدات شرکت بیمه بدون کسر مالیات به آن‌ها می‌رسد.

علاوه بر سرمایه فوت، مستمری‌هایی که در قالب بیمه‌های عمر و زندگی برای بازماندگان یا خود بیمه‌شده برقرار می‌شود، طبق تحلیل‌های حقوقی و مقالات تخصصی، جزو درآمدهای مشمول مالیات شناخته نشده و در عمل از مالیات معاف است، به شرطی که در چارچوب قرارداد بیمه عمر و زندگی باشد.

سود اندوخته و معافیت از مالیات بر ارث

در بیمه‌های عمر و سرمایه‌گذاری، علاوه بر پوشش فوت، اندوخته‌ای هم از محل حق‌بیمه‌ها و سود سرمایه‌گذاری شکل می‌گیرد. طبق توضیح منابع تخصصی بیمه، سود اندوخته و مبلغ تجمع‌یافته در پایان قرارداد نیز مشمول مالیات عملکرد و مالیات بر ارث نمی‌شود؛ چون پرداخت تعهد بیمه‌گر براساس ماده ۱۳۶ و ۱۳۷، از شمول این مالیات‌ها خارج شده است.

مقایسه بیمه عمر با سایر روش‌های پس‌انداز از نظر مالیات

در این قسمت، اثر مالیاتی بیمه عمر را با روش‌های رایج مثل سپرده بانکی مقایسه می‌کنیم تا روشن شود چرا قانون‌گذار برای این محصول معافیت گسترده‌تری در نظر گرفته است.

مقایسه با سپرده بانکی و سرمایه‌گذاری عادی

در سپرده‌های بانکی، سود علی‌الحساب بر اساس قانون فعلی، از مالیات معاف است؛ با این حال، این سود معمولا فقط نقش پس‌انداز نقدی دارد و هیچ پوشش فوت یا ازکارافتادگی به‌همراه ندارد. در مقابل، در بیمه عمر و سرمایه‌گذاری، حق‌بیمه پرداختی هم‌زمان چند کار انجام می‌دهد؛ بخشی صرف پوشش ریسک فوت و حوادث می‌شود و بخش دیگر اندوخته تشکیل می‌دهد که سود آن نیز طبق قوانین فعلی معاف از مالیات است.

اگر دو فرد یک مبلغ ثابت سالانه را کنار بگذارند، یکی در قالب سپرده بانکی بدون پوشش بیمه‌ای و دیگری در قالب بیمه عمر، فرد دوم علاوه بر اندوخته، سرمایه فوت و احتمالا مستمری دارد و طبق قانون ۱۳۶ و ۱۳۷، این پرداخت‌ها نیز از مالیات و مالیات بر ارث معاف است. بنابراین در برابر ریسک فوت و طول عمر، ساختار مالیاتی بیمه عمر حمایت بیشتری ارائه می‌کند.

نقش معافیت‌ها در انتخاب بهترین ساختار بیمه عمر

وقتی صحبت از بهترین بیمه عمر می‌شود، فقط میزان سود یا مبلغ سرمایه فوت مهم نیست؛ باید دید قرارداد چطور با قوانین مالیاتی هم‌خوانی دارد. طرحی که بخش عمده حق‌بیمه آن مربوط به پوشش‌های اصلی عمر و زندگی باشد، مطابق بخشنامه‌ها به‌طور کامل قابل کسر از درآمد مشمول مالیات است، در حالی که حق‌بیمه بخش‌های اضافی یا پوشش‌های فرعی ممکن است چنین امتیازی نداشته باشد.

نتیجه این بخش این است که هنگام انتخاب طرح، بهتر است علاوه بر پوشش‌ها، سهم حق‌بیمه عمر و زندگی را نسبت به سایر پوشش‌ها بسنجید تا حداکثر استفاده را از معافیت‌های مالیاتی ببرید.

چگونه از معافیت مالیاتی بیمه عمر استفاده کنیم؟

دانستن قانون کافی نیست؛ باید بدانید در عمل چه مدارکی لازم است و چه کسانی می‌توانند حق‌بیمه عمر خود را از درآمد مشمول مالیات کم کنند.

مدارک و شرایط لازم برای کسر حق‌بیمه

برای حقوق‌بگیران، معمول است که کارفرما مبلغ حق‌بیمه عمر را از حقوق کسر و در فیش حقوقی ثبت کند. در این حالت، کارفرما می‌تواند هنگام ارسال فهرست حقوق، این مبلغ را از درآمد مشمول مالیات حقوق کارکنان کم کند. اگر حق‌بیمه را خود فرد جداگانه پرداخت کرده باشد، در اظهارنامه مالیات بر درآمد می‌تواند آن را به‌عنوان هزینه قابل کسر اعلام کند.

نکات مهم برای کارمندان و صاحبان کسب‌وکار

برای کارمندان، بهترین کار این است که هر سال نسخه‌ای از بیمه‌نامه، بخشنامه‌های داخلی شرکت درباره بیمه عمر و ریز فیش حقوق را نگه دارند تا در صورت اختلاف، امکان استناد وجود داشته باشد. برای صاحبان کسب‌وکار، لازم است بیمه‌نامه عمر و زندگی به نام خود یا شرکا صادر شده باشد و پرداخت‌ها از حساب‌های رسمی شرکت یا شخصی انجام شود تا در حسابداری و در زمان رسیدگی مالیاتی، به‌عنوان هزینه قابل قبول پذیرفته شود.

شرط مشترک در هر دو گروه این است که قرارداد در طول دوره رسیدگی فسخ یا ابطال نشده باشد؛ چون طبق بخشنامه‌های اخیر، در صورت فسخ و استرداد اندوخته، امکان کسر حق‌بیمه از درآمد مشمول مالیات زیر سؤال می‌رود و ممکن است مالیات مجدد محاسبه شود.