مهم‌ترین تفاوت میان حق بیمه‌های ۱۸ درصد و ۲۷ درصد در تامین اجتماعی، میزان پوشش و تعهدات سازمان در قبال بیمه‌شده است؛ این تفاوت در نرخ، مستقیما بر میزان مستمری بازنشستگی، کمک‌هزینه‌های درمانی و سایر مزایای بلندمدت و کوتاه‌مدت شما تاثیر می‌گذارد. آشنایی با این نرخ‌ها اهمیت زیادی دارد زیرا انتخاب درست، نه تنها بر حقوق دریافتی فعلی شما مؤثر است، بلکه امنیت مالی و سطح رفاه شما در دوران بازنشستگی را نیز تعیین می‌کند.
از طرفی تفاوت اصلی میان نرخ‌های ۱۸ درصد و ۲۷ درصد در بیمه خویش‌فرما، که اغلب مربوط به بیمه صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه اختیاری است، در میزان حق بیمه پرداختی و به‌طور مستقیم در سطح پوشش‌ها و مزایای دریافتی از سازمان تامین اجتماعی است. بیمه ۲۷ درصد به دلیل تعهدات گسترده‌تر، کامل‌تر و گران‌تر است.
برای بررسی بهتر تفاوت های بیمه اجباری و بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی به مقاله مربوط به آن در بلاگ بیمه بازار مراجعه کنید.
عامل الزام و شمولیت
تفاوت بنیادی این دو نوع بیمه در اجباری بودن یا اختیاری بودن آن است.
- بیمه اجباری: این نوع بیمه مطابق قانون کار، برای هر فردی که در قبال دریافت حقوق و مزد در کارگاه یا شرکتی کار می‌کند، الزامی است و کارفرما موظف است تمام کارکنان خود را بیمه کند.
- بیمه خویش‌فرما: این بیمه قراردادی اختیاری و داوطلبانه است و مخصوص کسانی است که کارفرما ندارند، مانند صاحبان مشاغل آزاد، فریلنسرها یا کسانی که موقتا بیکار شده‌اند و می‌خواهند سابقه بیمه خود را ادامه دهند.
مسئولیت پرداخت حق بیمه:
نحوه تامین مالی حق بیمه، تفاوت اساسی دیگری است.
- بیمه اجباری: حق بیمه کامل به صورت مشترک توسط کارگر و کارفرما پرداخت می‌شود. سهم کارگر معمولاً ۷ درصد و سهم عمده آن یعنی ۲۳ درصد بر عهده کارفرما است.
- بیمه خویش‌فرما: تمامی حق بیمه با نرخ‌های مختلف به‌طور کامل توسط خود بیمه‌شده پرداخت می‌شود و سازمان تامین اجتماعی هیچ سهمی از کارفرما دریافت نمی‌کند.
دامنه پوشش‌ها و مزایای خاص
بیمه اجباری به‌دلیل حمایت قانون کار، پوشش‌های گسترده‌تر و کامل‌تری دارد که در بیمه خویش‌فرما وجود ندارد.
قدیمی‌ترین پوشش‌های متمایز در بیمه اجباری شامل بیمه بیکاری است؛ درحالی‌که هیچ یک از طرح‌های بیمه خویش‌فرما، پوشش بیمه بیکاری را ارائه نمی‌دهند. هم‌چنین، مزایایی مانند غرامت دستمزد ایام بیماری و مرخصی زایمان و نیز کمک‌هزینه ازدواج و عائله‌مندی فقط در بیمه اجباری به بیمه‌شده تعلق می‌گیرد، اما بیمه‌شدگان خویش‌فرما، حتی با نرخ ۲۷ درصد از این مزایا محروم هستند.
جمع‌بندی
به طور کلی و به بیان ساده، اگر به دنبال بیمه‌ای کامل با پوشش درمانی بدون فرانشیز و حقوق بازنشستگی بالاتر هستید، ۲۷ درصد گزینه مناسب‌تری است. اما اگر اولویت شما پرداخت کم‌تر حق بیمه و داشتن پوشش‌های پایه بازنشستگی و فوت است، ۱۸ درصد انتخابی ارزان‌تر خواهد بود.