بسیاری از ما تجربه تصادف رانندگی را داشته‌ایم و می‌دانیم که چه مقصر باشیم چه نه، با آن روبه‌رو می‌شویم. چند سالی است که دریافت بیمه شخص ثالث برای تمام دارندگان وسایل نقلیه اجباری شده است. با این حال هنوز هم تعداد زیادی از افراد هستند که از دریافت آن خودداری می‌‌کنند. مهم‌ترین مزیت خرید این بیمه در صورت بروز تصادف، دریافت خسارت مالی و بدنی وارده‌شده به شخص سوم است.

از آنجایی که به تازگی قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه توسط بیمه مرکزی منتشر شده، کاربران زیادی نگران عدم رعایت این قوانین هستند، از این رو تصمیم گرفتیم در این مطلب از مجله بیمه بازار در مورد قانون بیمه اجباری جدید (بیمه شخص ثالث) صحبت کنیم. این قوانین هر ساله دست‌خوش تغییرات بسیاری می‌شوند و عدم شناخت آن‌ها می‌تواند مشکل‌ساز شود.

آیا بیمه‌گر باید خسارت وارده به شخص ثالث در حوادث رانندگی را پرداخت کند؟

بله؛ بیمه‌گر براساس قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه موظف است خسارت مالی و بدنی وارد‌شده به شخص ثالث را در حوادث رانندگی ناشی از وسایل نقلیه پرداخت کند.

حقوق و تعهدات بیمه‌گر و بیمه‌گذار

احتمالا می‌دانید که بیمه‌گر و بیمه‌گذار (فردی که بیمه را تهیه کرده) حق و حقوقی دارند که دانستن آنها پیش از عقد قرارداد الزامی است. در ادامه به تمام این موارد اشاره می‌کنیم.

تعیین مبلغ بیمه شخص ثالث براساس نوع خسارت

• حداقل مبلغ بیمه برای خسارت بدنی، دیه کامل یک مرد مسلمان در ماه‌های حرام سال است. این مقدار برابر ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان است.
• حداقل مبلغ خسارت مالی، ۲.۵ درصد تعهدات بدنی است. با توجه به اینکه مبلغ دیه افزایش پیدا کرده است، مبلغ خسارت مالی حداقل ۴۰ و حداکثر ۸۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

نکته: اگر طبق قانون بیمه‌گذاری که مسبب وقوع حادثه است به پرداخت بیش از یک دیه برای هر کدام از زیان‌دیدگان محکوم شوید، بیمه‌گر موظف است کل خسارت بدنی را پرداخت کند.

افزایش سقف پوشش بیمه به درخواست بیمه‌گذار

مطابق قانون بیمه اجباری جدید، اگر بیمه‌گذار در مورد خسارت مالی درخواست تقاضای افزایش سقف پوشش بیمه را داشته باشد، شرکت بیمه موظف است نسبت به عقد قرارداد با بیمه‌گذار اقدام کند. حق بیمه پرداختی توسط بیمه‌گر (شرکت بیمه) تعیین و دریافت می‌شود.

پرداخت خسارت بدون نگاه به دین یا جنسیت

شرکت بیمه باید کل مبلغ خسارت را براساس سقف تعهدات بیمه‌نامه و نه با نگاه جنسیتی یا دینی به بیمه‌گذار پرداخت کند. هم‌چنین بیمه‌گر اجازه ندارد برای پرداخت کمتر خسارت از زیان‌دیده رضایت‌نامه دریافت کند؛ چراکه این خلاف قانون است.

تعیین میزان تعهد بیمه‌گر در برابر اشخاص ثالث

تعهد ریالی بیمه‌گر در برابر زیان‌دیدگان داخل وسیله‌نقلیه برابر حاصل ضرب ظرفیت مجاز وسایل‌نقلیه (حداکثر ظرفیت تعریف‌شده برای که یک وسیله‌نقلیه) در سقف تعهدات بدنی بیمه‌نامه (حداکثر مبلغ خسارتی که شرکت بیمه به بیمه‌گذار پرداخت می‌کند.) است.

اگر بیمه‌گذار به ظرفیت مجاز وسایل نقلیه که براساس نوع کاربری خودرو تعیین شده، توجه نکند و باعث بالا رفتن مبلغ خسارت بدنی (بیشتر از سقف تعهدات) شود، بیمه‌گر مبلغ خسارت را به تعداد زیان‌دیدگان تقسیم می‌کند. توجه داشته باشید طبق قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه تعهد ریالی بیمه‌گر در مقابل زیان‌دیدگان خارج از خودرو یا هر نوع وسیله‌نقلیه دیگر ۱۰ برابر سقف تعهدات بدنی بیمه نامه است.

نکته: ظرفیت مجاز خودرو با در نظر گرفتن نوزاد و کودک زیر دو سال است.

بالا بودن مبلغ خسارت بدنی زیان‌دیده نسبت به تعهدات شرکت بیمه

اگر مبلغ خسارت بدنی زیان‌دیده بیشتر از سقف تعهدات شرکت بیمه باشد. بیمه‌گر موظف است تمام مستندات پرونده را از طریق سامانه الکترونیک به بیمه مرکزی یا صندوق تامین خسارات بدنی ارسال کند و آنها را در جریان این مسئله قرار دهد.

پرداخت خسارت زیان‌دیده بدون در نظر گرفتن شرط اضافی

بیمه‌گر موظف است در شرایط زیر مبلغ خسارت زیان‌دیده را بدون در نظر گرفتن هیچ شرط و شروطی پرداخت کند. سپس می‌تواند برای دریافت بخشی از هزینه به مراجع قانونی مراجعه کند.

• رانندگی در حالت مستی یا زمان استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان
• رانندگی بدون داشتن گواهینامه رانندگی
• سرقت خودرو یا وسیله‌نقلیه یا اطلاع از آن

نکته: اگر با ماشین تحت آموزش رانندگی تصادف کنید، شرکت بیمه نمی‌تواند خسارت پرداخت‌شده را از آموزش‌گیرنده یا آزمون‌دهنده دریافت کند.

نکته: ممکن است بیمه‌گر در ابتدا خسارت را پرداخت کند و سپس هزینه را از کسی که باعث حادثه شده، بگیرد. اگر حادثه به دلیل خرابی جاده، بی‌توجهی به علائم رانندگی، مشکل تجهیزات وسایل نقلیه، ایجاد سد عبور توسط دستگاه اجرایی یا اشخاص حقوقی و حقیقی رخ داده باشد، شرکت بیمه خسارت را از شما با توجه به درصد مشخص‌شده از سوی دادگاه دریافت می‌کند.

بیمه‌گر چه خساراتی را پرداخت می‌کند؟

علت اصلی بیشتر تصادفات رانندگی، وقوع تخلفات حادثه‌ساز است. بیمه‌گر موظف است تمام خسارت وارد‌شده به شخص ثالث را بدون در نظر گرفتن هیچ شرط‌و‌شرطی پرداخت کند. شاید برایتان سوال شده که شرکت بیمه چند درصد از خسارت را پرداخت می‌کند؟ آیا خساراتی که باعث مجروح شدن یا فوت شخص ثالث می‌شود، نیز پرداخت می‌کند؟ پاسخ به سوال دوم مثبت است و برای پاسخ به سوال اول بهتر است به جدول زیر نگاهی بیندازید.

اولین حادثه بابت انجام تخلف حادثه‌ساز	۲.۵ درصد از خسارت مالی و بدنی پرداخت‌شده
دومین حادثه بابت تخلف حادثه‌ساز	۵ درصد از خسارت بدنی و مالی پرداخت‌شده
سومین حادثه بابت انجام تخلف حادثه‌ساز	۱۰ درصد از خسارت بدنی و مالی پرداخت‌شده

کدام خسارات را بیمه شخص ثالث پرداخت نمی‌کند؟

طبق قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه، برخی از هزینه‌ها توسط شرکت بیمه جبران (پرداخت) نمی‌شوند. برای مشاهده استثنائات بیمه اجباری شخص ثالث به جدول زیر نگاهی بیندازید.

خسارت مستقیم و غیر مستقیم ناشی از رادیواکتیو و تشعشعات اتمی	جریمه نقدی مسبب حادثه
خسارت وارد‌شده به وسیله‌نقلیه مسبب حادثه	خودکشی، سقط جنین
انجام هرگونه دسیسه نزد مراجع قضائی	–

دریافت خسارت بیمه شخص ثالث از بیمه‌گر

اگر سرنشینان وسایل نقلیه بر اثر وقوع حادثه آسیب ببینند، شخص زیان‌دیده باید برای دریافت خسارت به صندوق یا شرکت بیمه مراجعه کند. اگر این تصادف باعث فوت افراد نشده باشد، شرکت بیمه ۵۰٪ دیه و هزینه درمان را به زیان‌دیدگان پرداخت می‌کند. در غیر این صورت دیه به وارث قانونی شخص پرداخت می‌شود. توجه داشته باشید اگر طبق رای دادگاه مشخص شود شرکت بیمه مسئولیتی در قبال پرداخت هزینه نداشته، مبلغ از شخصی که باعث حادثه شده دریافت می‌شود.

نرخ حق بیمه شخص ثالث چه‌قدر است؟

مبلغ حق بیمه شخص ثالث در ابتدای هر سال توسط بیمه‌ مرکزی اعلام می‌شود. این مبلغ براساس قانون بیمه اجباری وسایل نقلیه موتوری که توسط بیمه مرکزی منتشر شده، متفاوت است و براساس نوع کاربری، سال ساخت وسیله‌نقلیه، سوابق بیمه (مانند نمره منفی) و ارزش خودرو تعیین می‌شود. نکته حائز اهمیت اینجا است که بسیاری از شرکت‌های بیمه با توجه به داشتن امتیازاتی هم‌چون برخورداری از توان‌گری مالی، وضعیت عمومی بازار و عوامل دیگر توانسته‌اند حق بیمه را نسبت به نرخ مصوبه اصلی تا ۲.۵٪ کاهش دهند. در نتیجه شما می‌توانید بیمه را با هزینه کمتر تهیه کنید.

سوالات متداول

اگر بیمه شخص ثالث تهیه نکنیم؛ چه مشکلی پیش می‌آید؟

اگر بیمه شخص ثالث را تهیه نکنید، جریمه باید پرداخت کنید. مبلغ جریمه برای مالکان حقوقی ۲۰٪ و برای مالکان حقیقی ۱۰٪ از کل خسارت جریمه است.

منظور از خسارت بدنی شخص ثالث چیست؟

به هزینه‌ای که در اثر آسیب به بدن مثل شکستگی، نقص عضو، از کارافتادگی، فوت و هزینه معالجه پیش می‌آید، خسارت بدنی گفته می‌شود.

آیا امکان دریافت خسارت پس از ۲۰ روز وجود دارد؟

بله؛ شرکت بیمه حداکثر ۲۰ روز فرصت دارد که خسارت را پرداخت کند. اگر زیان‌دیده برای دریافت خسارت اقدام نکند، هزینه به عنوان امانت، تا زمان مراجعه شخص به مراکز بیمه در صندوق سپرده‌‌گذاری نگه‌داشته می‌شود.

سخن آخر

براساس قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه، کلیه افرادی که قصد رانندگی دارند باید بیمه شخص ثالث را خریداری کنند و در ازای استفاده از آن، حق بیمه بپردازند. در غیر این صورت علاوه‌ براینکه شرکت بیمه مسئولیتی در قبال پرداخت خسارت مالی و بدنی را برعهده نمی‌گیرد، احتمال ثبت جریمه نیز وجود دارد. از این رو پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از بروز مشکلات، نسبت به خرید بیمه شخص ثالث از سامانه معتبر بیمه بازار اقدام کنید.