همه چیز درباره بیمه تامین اجتماعی!

برخورداری از حق بیمه و سابقه بازنشستگی به بسیاری از دغدغه‌های کارمندان خاتمه می‌بخشد. بیمه تامین اجتماعی رایج‌ترین نوع بیمه در ایران است که داشتن آن برای تمام کارمندان دولت ضروری است. اگر  قصد دارید با جزئیات خدمات و پوشش‌های این بیمه آشنا شوید، در ادامه این پست از مجله بیمه بازار با ما همراه باشید.  

تاریخچه سازمان تامین اجتماعی در یک نگاه

سازمان تامین اجتماعی ایران در سال 1331 تاسیس شد. این سازمان فعالیت خود را بر سه اصل مهم بنیان نهاد:

• حقوق و تامین خاص برای کسانی که پس از خدمت توانایی خود را برای فعالیت از دست می‌دهند.
• تعیین مقرری خاص برای کسانی که به علت اتفاق یا حادثه‌ای از کار افتاده می‌شوند.
• حمایت کارفرمایان از خانواده کارگری که فوت شده باشد.

اولین اقدام این سازمان، طرح تشکیل صندوق احتیاط کارگران راه‌آهن بود که در سال 1309 به تصویب رسید. در سال 1355 این سازمان به صندوق تامین اجتماعی تغییر نام داد، و تعهدات و امکانات درمانی آن به سازمان بهزیستی منتقل شد اما درسال 1358 این سازمان با نام سابق خود مجدد احیا شد. این سازمان از حقوق بیمه شدگان در برابر بیکاری، از کارافتادگی، پرداخت سنوات و حقوق بازنشستگی حمایت می‌کند.

بیمه تامین اجتماعی چیست؟ 

بیمه تامین اجتماعی، نوعی بیمه است که برخورداری از آن برای تمامی کارگران و کارمندان دولت اجباری است. علاوه بر کارمندان رسمی، افرادی که دارای مشاغل آزاد هستند نیز می‌توانند به صورت اختیاری حق بیمه پرداخت نمایند و از مزایای این بیمه بهره‌مند شوند. بیمه تامین اجتماعی با ارائه خدمات درمانی و مستمری پس از بازنشستگی، از حقوق بیمه‌گزار حمایت می‌کند. هر شخصی که نامش در فهرست بیمه شدگان شرکت‌ها قرار گرفته باشد، تحت پوشش این بیمه قرار می‌گیرد.

مزایای بیمه تامین اجتماعی برای کارمندان  

• حقوق بازنشستگی
• برخورداری از هزینه‌های این بیمه برای زمان از کارافتادگی 
• تحت پوشش قرار دادن هزینه‌ها توسط بیمه، برای مراسم کفن و دفن   
• تحت پوشش قراردادن هزینه‌های درمان 
• جبران دستمزد دوران بارداری
• پرداخت کمک هزینه ازدواج
• پرداخت حقوق بیمه بیکاری

شرایط بیمه تامین اجتماعی

بهره‌مندی از بیمه تامین اجتماعی نیازمند داشتن برخی شرایط است که در ادامه به شرح هر یک می‌‎پردازیم:

• داشتن کارت پایان خدمت برای آقایان
• سابقه پرداخت حداقل 30 روز حق بیمه
• اگر فردی قرارداد بیمه اختیاری خود را یکبار منعقد کرده باشد، تا سه بار حق انعقاد قرارداد بیمه اختیاری را خواهد داشت. 
• حداکثر سن برای بیمه شدگان 50 سال است.

چه مواردی شامل پرداخت حق بیمه نمی‌شود؟

• عیدی 
• هزینه‌های سفر و ماموریت
•  بازخرید ایام مرخصی
• حق التضمین

 انواع بیمه تامین اجتماعی 

به طور کلی انواع بیمه تامین اجتماعی به شرح زیر هستند: 

بیمه اجباری 

 بیمه اجباری، با هدف حمایت از شاغلین جامعه ارائه می‌شود. تمام کارفرمایان موظف هستند نیرو‌های خود را تحت پوشش تامین اجتماعی درآورند. بیمه نشدن کارگر عواقب سنگینی برای کارفرما و مدیریت آن مجموعه خواهد داشت. طبق قوانین سازمان تامین اجتماعی، پرداخت 23 درصد از حق بیمه اجباری بر عهده کارفرما و 3 درصد از آن از حقوق نیرو کسر خواهد شد.

بیمه اختیاری یا بیمه خویش فرما

افرادی که کارفرما ندارند یا تحت پوشش بیمه خاصی قرار نگرفته‌اند، می‌توانند خود را بیمه کنند، و با پرداخت حق بیمه از مزایا و خدمات سازمان تامین اجتماعی بهره‌مند شوند.

شرایط دریافت بیمه اختیاری 

• دارا بودن حداقل 18 سال سن و حداکثر 50 سال سن
• دارا بودن حداقل 30 روز سابقه پرداخت حق بیمه
• فرد متقاضی نباید تحت پوشش تامین اجتماعی مشغول به کار باشد.
• متقاضی در صورت داشتن 10 سال سابقه در هر سنی می‌تواند بیمه شود.

 مدارک لازم جهت ثبت نام بیمه اختیاری

• کارت پایان خدمت برای آقایان
• اصل شناسنامه و کارت ملی
• سه قطعه عکس پرسنلی
• احراز هویت و تکمیل فرم‌های مرتبط

بیمه بیکاری

افرادی که به دلایل ناخواسته مانند بروز حوادث غیرمترقبه یا تعدیل نیرو شغل خود را از دست می‌دهند، مشمول دریافت بیمه بیکاری می‌شوند. لازم به ذکر است این بیمه زیر مجموعه بیمه اجباری است و به افرادی که داری بیمه اختیاری هستند تعلق نمی‌گیرد. 

مدارک لازم جهت ثبت نام بیمه بیکاری

• اصل و کپی یک سال آخر کار
• اصل و کپی مدارک تحصیلی
• 4 قطعه عکس
• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه
•  نامه عدم نیاز کارفرما

بیمه زنان خانه‌‎دار

این بیمه از زیر مجموعه بیمه صاحبان مشاغل آزاد است و به زنان خانه‌داری تعلق می‌گیرد که به طور تمام وقت در حال فعالیت در خانه هستند و در هیچ سازمانی استخدام نیستند. خانم‌های خانه‌دار با استفاده از  بیمه زنان خانه‌دار می‌توانند از مزایای هزینه‌های درمانی، بیمه از کارافتادگی و حقوق بازنشستگی بهره‌مند شوند. 

بیمه بازنشستگی 

 کارمندان و کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی، بعد از 30 فعالیت می‌توانند تقاضای بازنشستگی بدهند و از مستمری بازنشستگی بهره‌مند شوند. طبق قانون، آقایان در 60 سالگی و خانم‌ها در 55 سالگی می‌توانند از مستمری بازنشستگی بهره‌مند شوند.

بیمه دانشجویی

بیمه دانشجویی در زیر مجموعه بیمه مشاغل آزاد قرار می‌گیرد. دانشجویانی که از سابقه بیمه برخوردار نیستند و تحت پوشش بیمه پدر یا مادر خود قرار دارند می‌توانند با استفاده از این بیمه برای خود سابقه ایجاد نمایند.  

بیمه‌نامه تامین اجتماعی برای اتباع خارجی

 بر اساس ماده 5 قانون تامین اجتماعی، کلیه اتباع خارجی که دارای مجوز از سازمان کار و تامین اجتماعی هستند، می‌توانند تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفته و توسط کارفرما بیمه شوند. در صورتی که شخص در کشور خود بیمه شده باشد، موظف به دریافت بیمه اجباری نیست. خانم‌های اتباع خارجی نیز می‌توانند در صورت دریافت مجوز، از بیمه زنان خانه‌دار سازمان تامین اجتماعی استفاده نمایند.   

نکته: سازمان تامین اجتماعی امکانی را فراهم کرده است تا کاربران بتوانند به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری، با استفاده از کد ملی از سوابق بیمه تامین اجتماعی خود استعلام بگیرند.  

انواع تعهدات بیمه تامین اجتماعی 

تعهدات بیمه‌ تامین اجتماعی به دو دسته تعهدات بلند مدت و کوتاه مدت تقسیم می‌شوند:

تعهدات کوتاه	پوشش هزینه‌های درمانی کمک هزینه ازدواج پوشش هزینه‌های کفن و دفن غرامت نقص عضو کمک هزینه ایام بارداری
تعهدات بلند مدت	کمک هزینه ایام بازنشستگی مستمری از کار افتادگی جزئی و کلی پرداخت کمک هزینه به بازماندگان شخص متوفی

کمک هزینه ازدواج سازمان تامین اجتماعی در سال 1403

میزان کمک هزینه ازدواج سازمان تامین اجتماعی، معادل یک ماه متوسط حقوق بیمه‌گزار است. برای محاسبه کمک هزینه ازدواج باید حقوق دوسال قبل از ازدواج را با کسر بیمه جمع‌زده و تقسیم بر 24 نمود. توجه داشته باشید که میزان کمک هزینه ازدواج نباید از حداقل حقوق وزارت کار کمتر باشد.

جریمه‌های تامین اجتماعی

افردی که تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی قرار دارند در صورت رعایت نکردن موارد زیر مشمول جریمه خواهند شد:

• جریمه به علت عدم ارسال لیست کارکنان
• جریمه شدن شخص به علت دیرکرد در پرداخت حق بیمه

جمع‌بندی

 بیمه تامین اجتماعی یکی از رایج‌ترین انواع بیمه‌ها که داشتن آن برای کلیه کارمندان و کارگران اجباری است. همچنین افراد شاغل در مشاغل آزاد نیز می‌توانند با دریافت بیمه خویش فرما از خدمات این بیمه استفاده نمایند. در این مقاله از مجله بیمه بازار ضمن معرفی مزایای بیمه تامین اجتماعی، به شرح و بررسی انواع بیمه‌های تامین اجتماعی و شرایط دریافت آن پرداختیم. شما می‌توانید تجربیات خود را در رابطه با دریافت بیمه تامین اجتماعی در بخش نظرات با ما درمیان بگذارید. امیدواریم این پست برای شما مفید بوده باشد.