کودکان از چه سنی جزو ظرفیت اتومبیل به حساب می‌آیند؟| قوانین ظرفیت مجاز وسایل نقلیه در بیمه
اگر می‌خواهید در تصادفات رانندگی از همه حقوق خود مطلع باشید، لازم است میزان ظرفیت مجاز وسیله نقیه را برای پرداخت خسارت کامل بدانید. همچنین لازم است آگاه باشید که کودکان، از جنین ۴ ماهه تا کودکان ۲ ساله، در هر صورت بخشی از ظرفیت مجاز بیمه به شمار می‌روند و تحت پوشش کامل بیمه قرار می‌گیرند. همه این موارد در آیین‌نامه تعیین ظرفیت مجاز وسایل نقلیه موضوع ماده (۱۲)، که قانون بیمه اجباری وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه را مشخص می‌کند، شرح داده شده‌اند. با ما همراه شوید تا به بررسی جزئیات ظرفیت اتومبیل و شرایط سنی کودکان بپردازیم.
میزان ظرفیت مجاز وسیله نقیه برای پرداخت خسارت چیست؟
بیمه شخص ثالث سقف خسارات وارده به افراد را بر اساس ظرفیت خودرو، منهای راننده تعیین می‌کند. ظرفیت مجاز هر خودرو را نیز می‌توانید در کارت خودرو یا مشخصات ارائه شده توسط کارخانه آن پیدا کنید. خوب است بدانید که اگر تعداد افراد خسارت‌دیده در خودرو بیشتر از ظرفیت خودرو باشد، خسارت مورد تعهد به نسبت خسارات وارده به هر یک فرد خسارت دیده بین همه زیان‌دیدگان تقسیم می‌شود.
بیایید با یک مثال قانون میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه نگاه کنیم. اگر ظرفیت یک خودرو غیر از راننده ۳ نفر باشد و در یک تصادف رانندگی با این خودرو، ۴ نفر در وسیله نقلیه باشند و هر ۴ سرنشین نیز فوت کنند، شرکت بیمه‌گر تعهد دارد ۳ دیه کامل بپردازد. این مبلغ بین اولیای دم تقسیم خواهد شد، به طوری که هر یک سه‌چهارم دیه کامل را دریافت می‌کنند. (یعنی یک‌چهارم از مجموع سه دیه کامل).
البته این مبلغ تنها به خسارتی اشاره دارد که توسط پوشش بیمه شخص ثالث شرکت بیمه جبران می‌شود. یک دیه کامل نیز توسط صندوق تأمین خسارات بدنی پرداخت خواهد شد که سهم هر فرد زیان‌دیده یک‌چهارم از دیه کامل خواهد بود.
کودکان از چه سنی جزو ظرفیت اتومبیل هستند؟
لازم است بدانید که جنین و کودکان زیر ۲ سال جزو ظرفیت مجاز وسیله نقیه محاسبه نمی‌شوند و علاوه بر ظرفیت مجاز تحت پوشش قرار می‌گیرند. این یعنی اگر ظرفیت خودرو ۳ نفر و افراد آسیب‌دیده ۳ نفر و یک کودک زیر دو سال باشند، خسارات همه افراد به صورت کامل پرداخته خواهد شد. یعنی کودکان زیر ۲ سال به ظرفیت اضافه می‌شوند و ظرفیت خودرو ۳ + ۱ نفر در نظر گرفته می‌شود.
نگاهی به قوانین مربوط به میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه و پوشش کودکان
قوانینی که در بالا بیان شد توسط آیین‌نامه تعیین میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه موضوع ماده (۱۲) قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث تعیین شده است، که به شفاف‌سازی ظرفیت خودرو و پوشش بازه سنی کودکان می‌پردازد. مهم‌ترین قوانینی که به این دو مورد مربوط هستند شامل این موارد می‌شوند:
ماده ۱. تعریف اصطلاحات مربوط
ح- ظرفیت مجاز: ظرفیت تعداد سرنشین (ایستاده و نشسته) با احتساب راننده که وسیله نقلیه مجاز به حمل آن می‌باشد.
تبصره. ملاک تعهدات بیمه‌گر در خصوص ظرفیت مجاز وسیله نقلیه، تعداد سرنشینان مجاز به استثنای راننده مسبب حادثه می‌باشد.
ماده ۲. تعیین تعداد ظرفیت
وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است ظرفیت مجاز وسایل نقلیه زمینی را با توجه به نوع یا کاربری در کارت مشخصات درج کرده و به راهنمایی و رانندگی اعلام کند.
تبصره. برای وسایل نقلیه بارکش علاوه میزان بار مجاز، تعداد سرنشین مجاز نیز باید مشخص شود.
ماده ۳. تفاوت ظرفیت مجاز در کارت و تعهدات شرکت بیمه
مبنای ظرفیت مجاز همه وسایل نقلیه زمینی، کارت مشخصات با احتساب راننده است. برای مواردی که دارای اختلاف بوده یا درج نشده است، به شرح زیر تعیین می‌گردد:
الف – در صورت تفاوت در ظرفیت مجاز در کارت‌های صادره، برای همان وسیله نقلیه (غیر از موتور سیکلت) مبنای ظرفیت مجاز و تعهدات بیمه‌گر، بالاترین ظرفیت مجاز در کارت مشخصات همان وسیله نقلیه است.
ب – ظرفیت مجاز موتورسیکلت‌های دوچرخ (فاقد یدک پهلو) مجموعا دو نفر و برای موتورسیکلت‌های سه چرخ (دارای یدک پهلو)، به علاوه ظرفیت یدک پهلو است.
پ – ظرفیت مجاز سرنشین انواع وسایل نقلیه بارکش به شرح زیر تعیین می‌شوند:
۱. وسایل نقلیه باربری تک کابین با ظرفیت حداکثر ۳.۵ تن، جمعا دو نفر؛
۲. وسایل نقلیه باربری با ظرفیت بیشتر از ۳.۵ تن، جمعا سه نفر.
ماده ۴. ظرفیت اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها
ظرفیت مجاز سرنشین نشسته و ایستاده اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های درون‌شهری و برون‌شهری و وسایل نقلیه ریلی درون‌شهری و برون‌شهری بر اساس ظرفیت مندرج در کارت مشخصات یا سند وسایل نقلیه، که توسط کارخانه سازنده یا سند رسمی صادر شده است، تعیین خواهد شد.
ماده ۵. ظرفیت وسایل نقلیه فاقد کارت مشخصات
ظرفیت مجاز وسیله نقلیه زمینی فاقد کارت مشخصات، بر اساس مندرجات سند وسیله نقلیه، که توسط کارخانه سازنده صادر شده، تعیین می‌شود.
ماده ۱۲. قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در حوادث ناشی از وسایل نقلیه
در صورتی که به دلیل عدم رعایت ظرفیت مجاز وسیله نقلیه، مجموعه خسارات بدنی زیان‌دیدگان وسیله نقلیه مقصر حادثه بیش از سقف مذکور باشد، مبلغ خسارت مورد تعهد بیمه‌گر به نسبت خسارات وارده به هر یک از زیان‌دیدگان بین آن‌ها تسهیم می‌شود و مابه‌التفاوت خسارت بدنی هر یک از زیان‌دیدگان توسط صندوق تأمین خسارات بدنی وفق مقررات مربوط به پرداخت و طبق مقررات این قانون از مسبب حادثه بازیافت می‌شود.
میزان ظرفیت مجاز وسیله نقلیه با توجه به کاربری و نوع آن به موجب آیینه‌نامه‌ای خواهد بود که توسط وزارت کشور یا همکاری وزارت‌خانه‌های صنعت، معدن و تجارت و تجارت و راه و شر‌سازی و بیمه مرکزی تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
در هر صورت، تعداد جنین و اطفال زیر دو سال داخل وسیله نقلیه به ظرفیت مجاز خودرو اضافه می‌شود.
تبصره. تعهد بیمه‌گر در قبال زیان‌دیدگان خارج از وسیله نقلیه مسبب حادثه ۱۰ برابر سقف تعهدات بدنی بیمه با رعایت تبصره ماده ۹ و ۱۳ قانون است. در مواردی که مجموع خسارات بیش از سقف مذکور باشد، مبلغ خسارت مورد تعهد بیمه‌گر به نسبت خسارت وارده به هر یک از زیان‌دیدگان بین آن‌ها تسهیم می‌گردد و مابه‌التفاوت خسارت بدنی هر یک از زیان‌دیدگان توسط صندوق تأمین خسارات بدنی وفق مقررات مربوط پرداخت می‌شود.
سخن پایانی
اگر می‌خواهید ظرفیت مجاز وسیله نقلیه خود را برای پرداخت خسارات بیمه شخص ثالث بدانید، کافیست به کارت خودرو یا ظرفیت رسمی خودروی خود نگاه کنید. اگر سرنشینان خودرو به تعداد ظرفیت باشند، خسارات همه آن‌ها به صورت کامل در توسط شرکت بیمه‌گر پرداخت خواهد شد. اگر تعداد سرنشینان آسیب‌دیده از ظرفیت خودرو فراتر رود، بیمه تعهد دارد تنها به تعداد حداکثر ظرفیت خسارت پرداخت کند و این مبلغ را بین همه آسیب‌دیدگان تقسیم کند. البته اگر سرنشین اضافه در بازه سنی جنین ۴ ماهه تا کودک ۲ ساله باشد، بخشی از ظرفیت مجاز وسیله نقلیه به شمار خواهد رفت.