بازنشستگی ؛ شرایط و ضوابط لازم برای بازنشسته شدن

هر فردی در طول زندگی خود برای امرار معاش نیازمند یک شغل یا حرفه است. اما با بالا رفتن سن یا از کارافتادگی زود هنگام، توانایی کار‌کردن نیز به مرور از دست می‌رود. در بسیاری از کشورها سازمانی برای حمایت از این افراد وجود دارد. در ایران سازمان بیمه تامین اجتماعی وظیفه حمایت از بازنشستگان را بر عهده دارد. برای آشنایی با شرایط بازنشستگی در ادامه این مطلب با ما همراه باشید. 

بازنشستگی چیست؟

هر فردی که بین ۲۰ تا ۳۰ سال سابقه پرداخت حق‌بیمه را داشته باشد ( با توجه به سختی کار) بازنشسته محسوب می‌شود. بنابراین بازنشستگی منوط به پرداخت حق‌بیمه است. سن بازنشستگی در کشورهای متفاوت از ۵۵ تا ۷۰ سال متغیر است.

شرایط بازنشستگی

•  رسیدن به سن تعیین شده در قانون
•  پرداخت حق بیمه به میزان تعیین شده در قانون

با توجه به موارد بالا شرایط بازنشستگی به این صورت است که سن تعیین شده برای بازنشستگی مردان ۶۰ سال و زنان ۵۵ سال است. البته با پرداخت حداقل ۲۰ سال حق بیمه. نکته: کسانی که  ۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، بدون شرط سنی می‌توانند تقاضای بازنشستگی کنند.

شرایط بازنشستگی برای مشاغل سخت و زیان آور

بر اساس قانون، کسانی که به طور متوالی ۲۰ یا به صورت متناوب ۲۵ سال سابقه کار در مشاغل سخت و زیان آور را دارند (مشاغلی که برای سلامتی مضر است) می‌توانند بدون شرط سنی تقاضای بازنشستگی کنند.  شرایط بازنشستگی برای کلیه بیمه‌شدگان اعم از بیمه شدگان اجباری، اختیاری و حرف و مشاغل آزاد یکسان است.

حتما بخوانید:  بیمه تأمین اجتماعی خویش فرما را بهتر بشناسید.

دلایل بازنشستگی

• به دلیل رسیدن سن بازنشستگی: در این حالت کارگر یا بیمه شده پس از سال‌ها کار به دلیل رسیدن به سن و شرایط قانونی مقرر بازنشسته می‌شود.(مردان ۶۰ و زنان ۵۵)
• بازنشستگی در کارهای سخت و زیان آور یا مناطق بد آب و هوا: این بازنشستگی به دلیل فرسودگی کارگر به دلیل اشتغال به کارهای سخت و زیان آور مثل کار در معدن که برای سلامتی مضر است؛ فرد قبل از رسیدن به سن تعیین شده در قانون و یا داشتن سابقه کامل بازنشسته می‌شود.
•    شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی: برخی مواقع بر اساس شرایط خاص اقتصادی مثل نرخ بیکاری بالا یا بحران و یا تورم زیاد در بنگاه‌های اقتصادی، دولت‌ها تصمیم می‌گیرند گروهی را به صورت زود هنگام بازنشسته کنند. در این خصوص می‌توان به  بازنشستگی زنان با ۲۰ سال سابقه اشاره کرد.

روش محاسبه حقوق بازنشستگی

فرمول محاسبه حقوق بازنشستپی به شرح زیر است:

ریز دستمزد ۲ سال آخر قبل از بازنشستگی تقسیم بر عدد ۲۴  ضربدر کل سوابق پرداخت بیمه تقسیم بر عدد  ۳۰

مراحل صدور حکم بازنشستگی 

• ارائه فرم ضمیمه بخشنامه ١/٣٨ مستمریها از سوی متقاضی پس از ثبت در دبیرخانه واحد اجرایی .
• بررسی شرایط سنی به استناد مشخصات سجلی بیمه شده .
• اخذ پرونده فنی بیمه شده از بایگانی فنی .
• استعلام سابقه متقاضی از واحد نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی.
• تکمیل فرم اعلام سابقه از سوی واحد نامنویسی و حساب‌های انفرادی و ارائه آن به واحد امور فنی مستمری‌ها .
• بررسی سوابق اعلام شده به منظور تشخیص احراز یا عدم احراز شرایط بازنشستگی .
• در صورت احراز شرایط مقرر در قانون اخذ ترک کار از بیمه شده یا کارفرما .
• اخذ پرونده فنی از بایگانی .
• ارسال مجدد پرونده به واحد نام‌نویسی جهت اعلام سابقه تا تاریخ ترک کار .
• درخواست ریز دستمزد ظرف پنج و یا دو سال آخر بیمه‌پردازی حسب مورد از واحد امور فنی بیمه‌شدگان .
• معرفی بیمه‌شده به بانک جهت افتتاح حساب .
• اخذ مدارک مورد نیاز برای عائله‌مندی و حق اولاد به منظور کنترل اطلاعات ثبت شده در واحد نام‌نویسی
• صدور حکم بازنشستگی و تخصیص کد مستمری مربوطه.
• تایید حکم بازنشستگی توسط مسئولان ذی‌ربط .
• ثبت حکم تایید شده در دبیرخانه شعبه . 
• خلاصه سازی پرونده و ارسال پرونده قدیمی به بایگانی راکد .
• محاسبه مستمری از تاریخ برقراری لغایت تاریخ روز و پرداخت آن توسط بانک.