کار به معنی انجام فعالیت‌هایی که شخص برای دریافت حقوق و دستمزد انجام می‌دهد. سازمان تامین اجتماعی به عنوان یک سازمان بیمه‌گر اجتماعی، وظیفهٔ پوشش اجباری بیمه‌ی حقوق‌بگیران و پوشش اختیاری صاحبان حرفه و شغل‌های آزاد را برعهده دارد. در این میان بعضی مشاغل تحت عنوان مشاغل سخت و زیانآور در صورتی که شرایط لازم که در ادامه به آن می‌پردازیم را داشته باشند، می‌توانند پیش از موعد بازنشسته شوند. در ادامه به تعریف مشاغل سخت وشرایط لازم برای احزار آن می‌پردازیم:
⚛️ تعریف مشاغل سخت و زیان آور:
مشاغلی که در آن عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی، محیط کار غیر استاندارد است و تنشی بالاتر از حد نرمال (جسمی و روانی) به کارگر وارد می‌کند که همین باعث ایجاد بیماری‌های شغلی می‌شود.
⚛️ مشاغل سخت و زیان آور به دو نوع الف و ب تقسیم می‌شود که به تعریف هریک می‌پردازیم:
گروه الف) مشاغلی که با رعایت تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر مناسب توسط کارفرما می‌توان زیان‌آوری آنها را حذف کرد مانند مشاغلی که زیان‌آوری با ماهیت شغلی، وابستگی دارد.
گروه ب) مشاغلی که ماهیت آنها سخت و زیانآور است. و با رعایت تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر فنی سختی آن کاهش می‌یابد اما همچنان سخت و زیانآور است.
⚛️ شرایط بازنشستگی در کارهای سخت و زیانآور چیست؟
برای بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت و زیان آور باید حداقل ۲۰ سال به صورت متوالی (پشت هم) و یا ۲۵ سال، متناوب به کارهای سخت اشتغال داشته باشید و البته حقبیمه خود را پرداخت کرده باشید، در این صورت می‌توانید بدون شرط سنی درخواست خود را به اداره کار و امور اجتماعی استان ارائه دهید.
برای بررسی اینکه چه شغلی سخت و زیانآور است برحسب درخواست کارگر، کارفرما، تشکل‌ها، وزارت کار اموراجتماعی، وزارت بهداشت، با بررسی سوابق، انجام بازدیدها و بررسی اوضاع و شرایط و البته با تائید کمیته‌های استانی انجام می‌شود.
⚛️ برای آن که بدانید شغل شما جزو مشاغل سخت و زیانآور است لازم است مراحل زیر را دنبال کنید:
برای کارهای سخت و زیان و آور چه مقدار از هزینه باید توسط کارفرما پرداخت شود؟
طبق قانون تامین اجتماعی، کارفرما موظف است بعد از احراز شرایط بازنشستگی بیمه‌شده (کسی که در کارگاه وی کار می‌کند) ۴ درصد میزان مستمری برقراری بیمه‌شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت و زیان آور را که توسط تامین اجتماعی محاسبه و درخواست می‌شود را پرداخت کند.
مطالب مرتبط: بیمه بیکاری و شرایط و مدارک لازم جهت دریافت آن
لیست مشاغل سخت و زیان آور برگرفته از سایت بافق تعاون:
✅ کار در معادن که ایجاب می‌نماید کارگران در تونل‌ها و راهروهای سر پوشیده به استخراج بپردازند.
✅ کار استخراج شامل جدا کردن یا منفجر ساختن مواد از سطح کار، حمل مواد عملیات مربوط به انفجار، اداره تأسیسات آب و برق در داخل معدن و به طور کلی هر گونه مباشرت و نظارتی که ایجاب نماید کارگر در تونل‌ها، راهروها یا میله‌های معدن انجام وظیفه نماید، میباشد.
✅ حفر قنوات و چاه‌ها و فاضلاب‌ها و تونل‌های زیر زمینی و کار در مخازن سر بسته.
✅ تخلیه و حمل مواد مذاب از کوره‌های مشغول به کار و کار مستمر در مجاورت کوره‌های ذوب به نحوی که کارگر در معرض مستقیم حرارت یا بخارات زیان آور متصاعد از کوره باشد.
✅ کارگرانیکهمستقیماً و مستمراً در امرتولید درکارگاههایدباغی، سالامبورسازی و روده پاک‌کنی اشتغال دارند و کار مستمر در گندابروها- جمعآوری، حمل و دفن زباله شهری.
✅ کار کارگرانی که مستمراً به امر جمعآوری و انتقال و انبار کردن کود (نظافت مستمر طویله، اصطبل، سالن‌های پرورش طیور) در واحدهای دامداری و طیور اشتغال‌دارند.
✅ کار مستمر و مداوم در فضای باز و در ارتفاع بیش از پنج متر از سطح زمین بر روی دکل‌ها، اتاقک‌های متحرک، داربست‌ها و اسکلت‌ها.
✅ کار مداوم برروی خطوط و پست‌های انتقالبرق با فشار شصت‌وسه کیلوولت و بالاتر.
✅ مشاغل شن پاشی، پخت آسفالت دستی، قیرپاشی و مالچ پاشی.
✅ عملیات جوشکاری در داخل مخازن.
✅ کارهایی که استمرار آنها موجبات ابتلا به بیماری‌ها حاصل از اشعه را فراهم می‌آورد، نظیر کار با مواد رادیواکتیو و قرار گرفتن در معرض پرتوهای یون‌ساز به تشخیص مراجع ذی‌صلاح و به استناد قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب جلسه مورخ بیستم فروردین ماه ۱۳۶۸ مجلس شورای اسلامی.
✅ کار در محل‌های با فشار محیط بیش از حد مجاز از قبیل غواصی.
✅ کار مستمر در محیط‌هایی که با وجود رعایت مقررات حفاظتی و ایمنی موجبات بیماری‌های گوشی و یا کری کارگر را فراهم سازد.
✅ کار در امور سمپاشی باغات و اشجار و مزارع و ضدعفونی اماکن و طویله‌ها و آشیانه‌های مرغداری در زمان سمپاشی.
✅ کار کارگرانی که مستقیماً در امر تولید و ترکیب سموم و حشره‌‌کش‌ها اشتغال دارند در زمان انجام کار.
✅ کار با وسایل دارای ارتعاش درحدی که برای سلامتی کارگر زیانآور باشد.
با سلام
آیا رانندگی و کا با وسایل نقلیه سنگین مثل جرثقیل هم جز مشاغل سخت و زیان آور بوده و اگر میباشد چگونه پیگیری و مطالبه کنیم؟
ممنون میشم پاسخ بنده بفرمایید.
سلام فعلا خیر اما طرحش به مجلس رفته باید دید بالاخره تایید میشه یا نه
سلام در اکثر شرکتهای خصوصی ۴/ پرداخت نمیشه اگه بخوای شکایت کنی بعنوان کارفرما سخت و زیان آور تائید نمی کن مجبوری با شرایط کارفرمای خود بسازی